یکی از بیماری‌های شایع در جهان بیماری کبد چرب است. کبد چرب از بیماری‌های قرن ۲۱ به شمار می‌آید، که در اثر رسوب و تجمع بیش از حد چربی در بافت کبد ایجاد می‌شود. در نتیجه، اختلالاتی در فعالیت طبیعی کبد به وجود می‌آورد که باعث نارسایی کبدی می‌شود.لازمه این بیمار خاموش رو بشناسیم .
چرا بهش میگن بیماری خاموش؟ چون ممکنه خیلی از افراد این بیماری رو داشته باشن ولی چون آگاهی لازم رو ندارن در نتیجه ممکن است زمانی برای درمان اقدام کنند که دیر باشد . پس بیاید بیشتر درباره کبد چرب بدانیم و راه‌های پیشگیری از این بیماری رو یاد بگیریم.
جگریا کبد، عضو قهوه‌ای مایل به قرمز با چهار لب نابرابر از نظر شکل و اندازه است. بزرگ‌ترین غده در بدن انسان است. محل این اندام در یک چهارم بالایی حفره شکمی بوده و درست زیر دیافراگم قرار دارد. جگر درسمت راست معده بوده و روی کیسه صفرا قرار دارد. هر لب از میلیون‌ها یاختهٔ کبدی تشکیل شده که اساس یاخته‌های متابولیکی هستند. لب‌ها واحدهای عملکردی کبد هستند.
بزرگ‌ترین غده بدن ؛یعنی کبد ؛ در فعالیت‌های سوخت‌وساز بدن مانند گوارش نقش اساسی دارد. تمام خون دستگاه گوارش توسط سیاهرگ باب کبدی جمع‌آوری شده و وارد جگر می‌شود . پس همه مواد جذب شده از لولهٔ گوارشی از جگر عبور می‌کنند. از دیگر کارهای جگر به دام انداختن سموم و تصفیهٔ آن‌ها با تبدیل کردنشان به مواد بی‌ضرر است. همچنین، این جگر است که سوخت و ساز (متابولیسم) داروها را در بدن بر عهده دارد. شرکت در خون‌سازی (در دورهٔ پیش از تولد) و مقاومت در برابر عفونت‌ها، فراهم ساختن سریع انرژی در هنگام ضرورت و ذخیرهٔ آهن از دیگر فعالیت‌های کبد است .همچنین ، پروتئین‌های خونی در جگر ساخته می‌شوند. سلول‌های کبدی مواد مختلفی، از جمله‌تری گلیسریدها، گلیکوژن و ویتامین‌ها را ذخیره می‌کنند.
حالا ببینیم کار کبد چیه ؟؟؟
جگر یا کبد به عنوان یک سیستم بافری مهم برای گلوکز خون عمل می‌کند. یعنی هنگامی که گلوکز خون بعد از صرف یک وعده غذا تا غلظت زیادی بالا می‌رود، میزان ترشح انسولین نیز افزایش می‌یابد و حدود دو سوم گلوکز جذب شده از روده بلافاصله به گلیکوژن تبدیل شده و در جگر ذخیره می‌شود.در طی ساعت‌های بعد که غلظت گلوکز خون و نیز انسولین کاهش می‌یابد، جگر گلیکوژن را تجزیه و به گلوکز تبدیل می‌کند.
بیماری کبد …
به هرگونه اختلال در عملکرد کبد، بیماری کبد گفته می‌شود.. بیماری و اختلال در عملکرد کبد آسیب چشمگیری به بدن وارد می‌کند.
علل بیماری‌های کبد چیست؟
کبد به دلایلی مثل سوء‌مصرف الکل، مصرف برخی داروها، هپاتیت ،بعضی ویروس‌ها ، سرطان‌ها و… دچار اختلال می‌شود. اما ما در این مقاله می‌خواهیم درباره شایع‌ترین نوع بیماری یعنی کبد چرب صحبت کنیم. اما جالبه بدونید کبد چرب انواع مختلفی دارد،بیاید بیشتر بشناسیمش….
کبد چرب غیرالکلی:
این بیماری زمانی رخ می‌دهد که کبد در شکستن چربی‌ها دچار مشکل شده و با جمع شدن چربی در بافت‌های کبد، فرد دچار کبد چرب می‌گردد. انواع این بیماری با مصرف الکل مرتبط نبوده و زمانی مشخص می‌شود که ۱۰ درصد یا بیشتر وزن کبد حاوی چربی باشد. این بیماری خود نیز به چند دسته تقسیم شده و در شدیدترین مراحل باعث سیروز کبدی یا زخم و سپس نارسایی کبدی می‌گردد.
کبد چرب الکلی:
این بیماری جزء اولین مرحله‌های بیماری‌های کبدی مربوط به الکل است. کبد با مصرف زیاد الکل صدمه دیده و قادر به شکستن چربی‌ها نیست. اگر فرد از مصرف الکل خودداری نماید، این نوع کبد چرب کم‌کم درمان می‌گردد، اما در صورت ادامه به مصرف الکل فرد ممکن است دچار سیروز کبدی گردد.
کبد چرب بارداری:
هرچند این نوع از کبد چرب خیلی نادر بوده، با این حال جمع شدن چربی در هنگام بارداری می‌تواند خطراتی جدی برای مادر و جنین داشته باشد. این بیماری می‌تواند باعث نارسایی کبدی، نارسایی کلیه، عفونت شدید یا خون‌ریزی شود. هرچند دلیل این بیماری کاملاً شناخته نشده اما دانشمندان معتقدند این بیماری با هورمون‌های این دوران در ارتباط است. علایم این بیماری در سه ماه سوم رخ داده و شامل حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت بالایی سمت راست شکم، زردی و کسالت عمومی می‌باشد. زنان باردار باید آزمایش‌های لازم را برای اطلاع از این بیماری انجام دهند، این بیماری در اکثر زنان پس از زایمان بهبود می‌یابد.
علایم کبد چرب در مراحل اولیه شامل چه مواردی است؟
بیماری‌های کبدی مانند هپاتیت و کبد چرب در مراحل اولیه هیچ نشانه‌ای برای تشخیص ندارند. بنابراین، بیماران از شرایط خود بی‌اطلاع هستند تا وقتی که پس از گذشت زمان و وخیم شدن وضعیت کبد تاثیرات منفی بر عملکرد آن مشخص می‌شود. وقتی کبد چرب منجر به هپاتیت می‌شود کبد متورم می‌شود و بیمار در ناحیه فوقانی و راست شکم احساس فشار و سنگینی می‌کند. به‌خصوص این علایم در مواردی که کبد چرب دارند ،بیشتر بروز می‌کند.
کبد چرب ارتباط مستقیمی با فعالیت بدن، وضعیت متابولیسم و افزایش چربی خون دارد. تمامی این موارد زنگ خطرهایی هستند که فرد را از وضعیت کبد چرب‌شان باخبر می‌کند. از دیگر علائم عمومی کبد چرب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: احساس خستگی، بی اشتهایی، ضعف عمومی، حالت تهوع، درد بالای سمت راست شکم و لکه‌های قهوه‌ای روی پوست گردن وزیر بغل. علاوه بر این در اثر تشخیص دیرهنگام، با گذشت زمان کبد توان کاری خود را از دست می‌دهد و نارسایی کبدی ایجاد می‌کند.
درمان بیماری کبد چرب به چه شکل می‌باشد؟
اگر کبد چرب در مراحل اولیه تشخیص داده شود، قابل پیشگیری و درمان است. کاهش وزن، ورزش، رژیم غذایی مناسب و عدم استفاده از غذاهای چرب و پرکالری از روش‌هایی هستند که در جلوگیری از پیشرفت این بیماری کمک می‌کنند. از آنجایی که این بیماری در مراحل اولیه قابل بازگشت است، بنابراین داشتن الگوی غذایی سالم، ورزش و رسیدن به وزنی متعادل و به طور کلی تغییر شیوه زندگی را پیشنهاد می‌کنیم.
توجه داشته باشید اگر کبد چرب به سیروز تبدیل شود، بافت کبد تخریب می‌شود. در این صورت کار درمان هم سخت‌تر انجام می‌شود. تا به امروز در خصوص این بیماری خاموش دارویی کشف نشده است و مهم‌ترین روش درمان آن است که علت‌ها را برطرف کنند. از اونجایی که پیشگیری بهتر از درمانه …
ببینیم چیکار کنیم که به بیماری خاموش یا کبد چرب دچار نشیم ؟
پیشگیری از بیماری کبد چرب انتخاب رژیم‌های غذایی سالم، ورزش و کاهش وزن، تغییر رویه زندگی و کنترل بیماری زمینه‌ای خود به درمان کبد چرب کمک کنند.
۱- کاهش وزن
برنامه غذایی مناسب و ورزش راه حل‌های مناسبی برای کنترل این بیماری است. کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن کلی بدن می‌تواند التهاب کبد و تجمع چربی اطراف اعضای بدن را کاهش دهد اما کاهش وزن را آرام آرام پیش ببرید، برای مثال هر هفته یک یا نیم کیلوگرم کاهش وزن مناسب است. کاهش وزن ناگهانی و زیاد در کوتاه مدت بیماری را بدتر می‌کند. برای پیشگیری از کبد چرب باید سبک غذایی مون رو تغییر بدیم……………..
۲- پرهیز غذایی
تعداد وعده‌های غذایی خود را افزایش دهید ولی با حجم کم. یعنی سه وعده اصلی و سه میان وعده. زیرا حجم بالایی خوراکی در کبد به چربی خون تبدیل می‌شود.محدود کردن چربی‌ها و خودداری از مصرف چربی‌های اشباع شده بهترین راهکار ممکن است. بهترین پروتئین غذاهای دریایی ومرغ و گوشت بدون چربی است. البته در نظر داشته باشید که پروتیین گیاهی بهتر از حیوانی است.
رژیم غذایی باید غنی از میوه و سبزیجات باشد. مصرف سبزیجات به علت داشتن فیبر زیاد و ویتامین توصیه می‌شود. میوه‌ها هم فیبر خوبی دارند ولی چون قند ساده دارد باید حداکثر ۳ واحد در روز مصرف شود. مصرف فیبر را با استفاده از غلات کامل، برنج قهوه‌ای افزایش دهید. از مصرف شیرینی جات آماده خودداری کنید. از خوردن نوشیدنی‌های قندی خودداری شود. برای پخت و پز از روغن‌های مایع کانولا و زیتون استفاده کنید. ورزشکاران عزیز خیالتون از بابت کبد چرب راحت باشه ……………
۳- ورزش
بهترین روش درمان کبد چرب از بین بردن عوامل ایجادکننده آن است. یکی از موثرترین کارهایی که برای رفع کبد چرب می‌توان انجام داد، ورزش است. ورزش خاصی برای برای درمان این بیماری وجود ندارد اما فعالیت مداوم و منظم بسیار مفید است. پزشکان توصیه می‌کنند که افراد مبتلا به کبد چرب باید هر روز ۲۰ دقیقه ورزش کنند یا یک روز درمیان یک ساعت به انجام فعالیت‌های ورزشی بپردازند. برای تأثیر گذاری بیشتر آن، ورزش باید جزو برنامه‌های زندگیتان باشد. در ضمن لازم نیست این ۲۰ دقیقه یا یک ساعت، به طور مداوم انجام شود، بیمار می‌تواند ۲ تا ۱۰ دقیقه یا ۴ تا ۱۵ دقیقه ورزش کند.
این توصیه به ویژه برای افرادی مفید است که به دلیل مشکلات اسکلتی-عضلانی قادر به ورزش طولانی نیستند. برای کاهش وزن و درمان این بیماری به طور همزمان، فرد باید سریع راه برود یا از سربالایی بالابرود تا به بدن فشار بیاید و عرق کند. پس توصیه ما اینه که ………….. برای پیشگیری از بیماری کبد چرب ، الکل رو از برنامه تون حذف کنید.بیماری کبد چرب ناشی از نوشیدن الکل نیست اما الکل ممکن است موجب نارسایی کبد شود.
با قهوه دوست باشید.
مطالعات نشان داده است افرادی که قهوه مصرف می‌کنند،کمتر از سایرین دچار این بیماری می‌شوند .البته این موضوع الزامی برای شروع خوردن قهوه نیست. فقط یادتون باشه از خوردن شکر اجتناب کنید . جالبه بدانید…………….
کودکان هم در برابر بیماری کبد چرب در امان نیستند.
بیماری کبد چرب در میان تقریباً ۳ درصد از کودکان و ۲۲ تا ۵۳ درصد از کودکان چاق رواج دارد. به گفته متخصصان، بروز این عارضه در کودکان از چهارسالگی شروع می‌شود و احتمال ابتلا به آن با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد، بنابراین میان نوجوانان، درصد شیوع بالاتری دارد.
به علاوه دختران بیش از پسران به این بیماری دچار می‌شوند. همچنین، در کودکان مبتلا به اختلالات مادرزادی ازجمله سوءجذب چربی‌ها، سیستیک فیبروزیس (یک اختلال ارثی است که می‌تواند بسیاری از ارگان‌ها ازجمله ریه‌ها و دستگاه گوارش را تحت تأثیر قرار دهد) و بیماری ویلسون (یک بیماری وراثتی است که در آن مس به اندازه کافی از بدن دفع نمی‌شود) ابتلا به کبد چرب نیز دیده می‌شود.
با هم جمع بندی کنیم ……………………..
√ انتخاب سبک زندگی سالم
√ مصرف نکردن مشروبات الکلی
√ پیگیری یک برنامه تدریجی و مستمر کاهش وزن در صورت لزوم
√ به حداقل رساندن مصرف شکر، کاهش مصرف غذاهای سرخ کردنی
√ رعایت رژیم غذایی متعادل سرشار از فیبر و دارای چربی‌های اشباع شده کمتر
√ گنجاندن ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا و نرمش‌های کششی در برنامه روزانه (حداقل چهار روز در هفته) یادتون باشه ورزش درمانی برای بیماری‌هاست .
نکته مهم اینه که قبل از هر اقدامی حتما با دکتر مشورت کنید.
در پناه خدا سالم و شاد زندگی کنید.
3 دیدگاه ها